Dzieje Apostolskie 17:24–31 to fragment przemówienia apostoła Pawła wygłoszonego na Areopagu w Atenach, będący jednym z najważniejszych momentów, w którym głosi Ewangelię poganom – filozofom greckim – odwołując się nie do Pisma, ale do powszechnie dostępnego objawienia Boga w stworzeniu i historii.
📖 Tekst (UBG – Uwspółcześniona Biblia Gdańska):
Dz 17:24–31
24 Bóg, który uczynił świat i wszystko, co na nim, będąc Panem nieba i ziemi, nie mieszka w świątyniach zbudowanych ręką;
25 Ani nie jest obsługiwany rękami ludzkimi, jak gdyby czegoś potrzebował, gdyż sam daje wszystkim życie, tchnienie i wszystko.
26 Z jednego [człowieka] uczynił też cały ród ludzki, aby mieszkali po całej powierzchni ziemi, wyznaczywszy zamieszkanie i granice ich przebywania;
27 Aby szukali Pana, czy nie wyczują go i nie znajdą, chociaż nie jest on daleko od każdego z nas.
28 Bo w nim żyjemy, poruszamy się i jesteśmy, jak to też powiedzieli niektórzy z waszych poetów: Jesteśmy bowiem jego potomstwem.
29 Skoro więc jesteśmy potomstwem Boga, nie powinniśmy sądzić, że Bóstwo jest podobne do złota, srebra czy kamienia, wytworu sztuki i ludzkiego wymysłu.
30 Bóg wprawdzie przymykał oko na czasy niewiedzy, lecz teraz nakazuje wszystkim ludziom wszędzie, aby się upamiętali;
31 Gdyż ustanowił dzień, w którym będzie sprawiedliwie sądzić świat przez człowieka, którego ustanowił, dając wszystkim dowód przez to, że go wskrzesił z martwych.
🔍 Wyjaśnienie krok po kroku:
🔹 W. 24–25 – Bóg jako Stwórca niezależny od ludzkiej religijności
„Bóg, który uczynił świat… nie mieszka w świątyniach zbudowanych ręką… nie jest obsługiwany rękami ludzkimi…”
- Paweł przeciwstawia prawdziwego Boga poglądowi, że bóstwa mieszkają w świątyniach i potrzebują kultu czy ofiar.
- Nawiązuje tu do Stworzenia (Rdz 1) i do idei Boga jako autonomicznego Źródła życia.
Przesłanie: Bóg nie jest częścią stworzenia – On je przewyższa i podtrzymuje.
🔹 W. 26–27 – Ludzkość z jednego rodu i Boży cel: szukanie Boga
„Z jednego uczynił cały ród ludzki… aby szukali Pana…”
- Wszystkie narody pochodzą od jednego człowieka (Adam/Noe).
- Bóg wyznaczył czas i miejsce ich zamieszkania, aby skłonić ich do poszukiwania Go.
- To wskazuje na Bożą suwerenność w historii i powszechność objawienia.
Przesłanie: Bóg chce, by wszyscy ludzie Go poznali – i nie jest daleko od nikogo.
🔹 W. 28 – Cytat z greckich poetów (np. Aratosa)
„Bo w nim żyjemy, poruszamy się i jesteśmy… Jesteśmy bowiem jego potomstwem.”
- Paweł cytuje grecką literaturę, by zbudować most do słuchaczy.
- Potwierdza, że Bóg jest źródłem naszego istnienia – co wyklucza ideę, że Bóg mógłby być martwym posągiem.
🔹 W. 29 – Krytyka bałwochwalstwa
„Nie powinniśmy sądzić, że Bóstwo jest podobne do złota, srebra…”
- Skoro jesteśmy Bożym „potomstwem” (stworzeniem), to On nas przewyższa i nie może być czymś zrobionym przez człowieka.
- Paweł obalą pogańską koncepcję bożków i idolatrii.
🔹 W. 30–31 – Wezwanie do upamiętania i sąd przez Jezusa
„Bóg przymykał oko na czasy niewiedzy, ale teraz nakazuje wszystkim ludziom wszędzie, aby się upamiętali…”
- Paweł głosi wezwanie do pokuty.
- Nieznajomość Boga już nie jest usprawiedliwieniem – objawił się On w Chrystusie.
- Bóg ustanowił dzień sądu i sędziego – Jezusa, co potwierdził przez zmartwychwstanie.
✝️ Ewangeliczne centrum mowy
- Bóg stworzył wszystko → nie potrzebuje religii ludzi.
- Ludzie są stworzeni do relacji z Bogiem.
- Bożki i fałszywa religijność są daremne.
- Bóg objawił się przez Jezusa – teraz czas na upamiętanie.
- Sąd będzie sprawiedliwy – przez Zmartwychwstałego.
🧠 Kluczowe idee teologiczne
| Temat | Treść |
|---|---|
| Teologia stworzenia | Bóg stworzył wszystko, nie potrzebuje ludzkich świątyń |
| Antropologia | Wszyscy ludzie są stworzeni przez Boga – jeden ród |
| Objawienie ogólne | Ludzie mogą dojść do poznania Boga przez stworzenie i historię |
| Potępienie idolatrii | Obalona koncepcja kultu posągów |
| Ewangelia | Jezus jako Zmartwychwstały Sędzia i Pośrednik zbawienia |
